نکاتی که در خصوص زلزله می دانیم اما انجام نمی دهیم
به گزارش بلاگ پو، زلزله بامداد آدینه در آذربایجان شرقی بار دیگر نشان داد که آموزش های مربوط به زلزله در کشورمان هنوز آنطور که باید و شاید در میان مردم نهادینه نشده است، به بهانه این زمین لرزه، سخنگوی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران به مرور بخشی از این آموزش های ساده اما مهم پرداخته است.
سید جلال ملکی در گفت وگو با خبرنگارانبا اشاره به وقوع زلزله بامداد روز آدینه در استان آذربایجان شرقی گفت: این زلزله بار دیگر نشان داد که آمادگی ما در برابر زلزله بسیار کم است و متاسفانه بخش عمده ای از این کمبود آمادگی نیز مربوط به مسائل آموزشی است. در این زلزله بیش از 550 نفر دچار مصدومیت شدند که درصد قابل توجهی از آنان نه به دلیل ریزش آوار بلکه هنگام فرار و به دلیل ترس از زلزله به اورژانس و عوامل امدادی مراجعه نموده اند. از طرف دیگر صحبت با زلزله زدگان نشان می دهد که آنان گرچه آموزش هایی در خصوص زلزله دیده بودند اما هنگام وقوع نتوانسته اند به درستی از آن استغاده نمایند.
وی با بیان اینکه اگر آمادگی لازم در برابر زلزله وجود نداشته باشد، تلفات جانی و خسارات اقتصادی سنگینی نیز به بار خواهد آورد، گفت: تجربه نشان داده که بهترین راه برای جلوگیری از خسارات و تلفات بیشتر، پیشگیری در کنار آموزش های موثر، جدید و دائمی است. البته نباید از مسئولیت دستگاه ها، نهادها و مسئولان دولتی و غیر دولتی در فراهم کردن زیرساخت های مناسب هم صرف نظر کرد.
ملکی ادامه داد: اما مقوله آموزش موثرترین راه برای کاهش خسارات حوادث نظیر زلزله است. در این زمینه، نهادهای آموزشی به ویژه آموزش و پرورش و همچنین رسانه ها نقش بسیار مهمی دارند.
وی با بیان اینکه اقدامات مربوط به زلزله به سه دسته پیش، حین و پس از زلزله تقسیم می گردد، گفـت: فراگیری این نکات، تکرار آموزش ها و به کارگیری آن ها در موقع خطر، می تواند بسیار موثر باشد.
سخنگوی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران با اشاره به اقدامات پیش از بروز زلزله گفت: واقعیت این است که همیشه باید برای وقوع زلزله آماده بوده و برایش برنامه ریزی کنیم، به همین دلیل نیز ضروری است که در هنگام خرید یا اجاره ساختمان، دفتر کار و... مطمئن شویم که آن ساختمان بر اساس اصول ایمنی و مهندسی ساخته شده و مقاومت لازم را دارد. همچنین درصورت لزوم، می توان با اخذ مجوزات لازم و مشاوره مهندسان خبره، نسبت به مقاوم سازی بناها اقدام کرد.
وی با بیان اینکه مراکز صنعتی و حتی ساختمان ها می توانند از دستگاه های اتوماتیک برای قطع اتوماتیک جریان برق و گاز در هنگام بروز زلزله استفاده نمایند، گفت: همچنین ضروری است که با یاری مشاوران ایمنی، روش های واکنش مناسب در زمان زلزله را فراگرفته و آن را به دیگران بویژه بچه ها نیز آموزش دهیم.
ملکی ادامه داد: مسئولان و متصدیان اماکن تجمعی مانند ادارات، هتل ها، پادگان ها، مجتمع های مسکونی، سینماها، پاساژها و ... باید مکانی را تحت عنوان نقطه امن معین نموده و آن را با تابلوهایی برای حاضران معین نمایند، حتی در سطح محلات و روستاها نیز می توان با مشارکت کارشناسان چنین اقدامی را انجام داد.
سخنگوی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران با بیان اینکه باید با خطرات ناشی از بروز زلزله در محل کار و زندگی نیز آشنا شویم، گفت: محل انشعابات انرژی واحد و ساختمان از جمله شیر اصلی گاز، آب و کنتور برق را باید بخاطر بسپاریم و با مسیرهای خروج اضطراری در محل کار و زندگی خود آشنا شوبم. ضروری است که نقاط محکم و راسخ در هر مکان را نیز شناسایی کنیم.
ملکی با اشاره به چیدمان داخلی ساختمان ها نیز گفت: اجسام سنگین که احتمال سقوط دارند نظیر کمد، آباژور، تابلوهای بزرگ، کتابخانه و ... راباید با پیچ و مهره به دیوار محکم کرد و از استحکام وسایل آویزان از سقف، مانند لوستر و پنکه های سقفی نیز مطمئن شویم.
وی با اشاره به ضرورت وجود کیف زلزله با پک احتیاط در هر خانه گفت: ضروری است هر خانواده این کیف را تهیه و در مکانی امن و در دسترس ترین جای ممکن قرار دهد. همه افراد خانواده باید جای کیف زلزله را بدانند و محتویاتش نیز باید متناسب با تعداد اعضای خانواده و شامل کنسرو، آب آشامیدنی، لوازم یاری های اولیه، رادیو و باتری، کپی مدارک شناسایی اعضای خانواده و... باشد. ضروری است که محتویات داخل کیف هرازگاهی و قبل از فاسد شدن مصرف شده و جایگزین شوند. برای خودرو نیز می توان چنین کیفی را تهیه و آنرا زیر جایگاه راننده قرار داد.
وی با بیان اینکه بعضی از شهروندان مانورهای آموزشی را جدی نمی گیرند، گفت: ضروری است شهروندان از فراگیری آموزش های لازم غافل نمانده و در مانورهای تمرینی شرکت نمایند و آموزش های فراگرفته بویژه پناه دریافت در زمان زلزله را در خانه و با حضور اعضاء خانواده خود تمرین نمایند.
سخنگوی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران با اشاره به احتمال قطع شدن ارتباطات تلفنی در ساعت اولیه وقوع زلزله گفت: ضروری است شهروندان با اعضای خانواده خود و از قبل مکان معینی را درنظر بگیرند تا پس از زلزله و درصورت گم کردن یکدیگر، در آن مکان یکدیگر را بیابند.
ملکی به آموزش های هنگام بروز زلزله اشاره نمود و کرد، این آموزش ها نیز بسیار حائز اهمیت است و حتما باید مورد توجه قرار بگیرد. به همین دلیل شهروندان باید توجه داشته باشند که اگر هنگام وقوع زلزله داخل ساختمان باشند، تنها چند ثانیه فرصت دارید که به محل امن بروند. پس حتما خونسردی خود را حفظ نمایند. در چنین مواقعی موفقیت با کسانی است ک از قبل نقاط امن مکان خود را شناسایی نموده باشند.
وی ادامه داد: همچنین اگر میز محکم و مقاومی در محل هست، به زیر آن رفته و با یک دست پایه میز را گرفته و با دست دیگر از سر و گردن خود محافظت کنیم. دویدن به سمت راه پله و استفاده از آسانسور اشتباه بزرگی است که باید از آن پرهیز گردد. همچنین نباید در مجاورت پنجره ها، درها و کمدهای شیشه دار نهاده شد.
سخنگوی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران با تاکید بر اینکه نباید در کنار قفسه ها و اجسام سنگین مانند مجسمه ها و کمدها که احتمال سقوط دارند، نهاده شد، گفت: اگر مکان مناسبی برای پناه دریافت نبود، بهترین مکان قراردریافت درمقابل ستون های دیوار یا سه کُنج دیوار یا هر فضایی که از سر و گردن محافظت کند، است و در نهایت اگر چیزی در دسترس نبود، با دست های خود می توان این کار را انجام داد، نباید فراموش کنید که عمده قربانیان زلزله به دلیل وارد شدن ضربه به سر و صورتشان جان خود را از داده اند.
وی با بیان اینکه راهروهای داخل منزل یا محل کار، سرویس های بهداشتی و نقاط کم عرض که فاصله دیوارهایش کم است مکان مناسبی برای پناه دریافت، است، گفت: با صحبت کردن با سایر افراد می توان آنان را به آرامش دعوت نموده و به مکان امن راهنمایی کنیم. همچنین اگر در مکانی بودیم که اطلاعاتی از نقاط آنجا نداشتیم، می توان در حاشیه کناری اجسام بزرگ مانند مبل و اوپن آشپزخانه برای پناه دریافت استفاده کرد. البته داخل آشپزخانه به دلیل وجود اجسام سنگین و نامتعادل مانند یخچال، جای مناسبی برای پناه دریافت نیست.
ملکی با بیان اینکه دویدن بدون هدف در محیط امری بسیار اشتباه است، گفت: بچه ها را نباید فراموش کنید، آنها را در آغوش گرفته و با بدن از آنان محافظت کنیم.
به گفته سخنگوی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران اگر در اماکن تجمعی نظیر باشگاه ها، سینماها، فروشگاه ها و... بودیم ضروری است از هجوم به سمت در خروجی خودداری نموده و سریعاً خود را به کنار دیوارها و ستون ها رسانده و از سر و گردن خود محافظت کنیم.
ملکی ادامه داد: در بیرون از ساختمان نیز ضروری است که به سوی نزدیک ترین فضای باز حرکت کنیم و از حضور در کنار درختان قدیمی، ستون ها و پل ها، سازه ها و ساختمان های بلند و به ویژه ساختمان های درحال ساخت و ساختمان های شیشه ای پرهیز کنیم. قراردریافت در کنار دکل ها و تیرهای برق یا زیر کابل ها نیز ممنوع است.
سخنگوی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران در خصوص شرایط رانندگی در هنگام وقوع زلزله نیز گفت: اگر داخل خودرو بودیم باید به آهستگی خودرو را به کنار و محلی امن راهنمایی نموده و دور از نقاط خطرناک متوقف کنیم و تا انتها لرزش، از خودرو پیاده نشویم. توقف روی پل ها و زیر پل ها نیز ممنوع است.
ملکی در خصوص اقداماتی که پس از بروز زلزله باید انجام گرددنیز گفت: حفظ آرامش بسیار مهم است و بنابراین باید همیشه آن را مدنظر قرار دهیم. اگر داخل ساختمان بودیم زمانی که لزرش ها به انتها رسید باید کیف زلزله خود را برداشته و به سرعت و البته با احتیاط از ساختمان خارج شویم. اگر ساختمان تخریب هم نشده باشد، ضروری است که تا چندساعت بیرون از ساختمان باشیم.
وی با بیان اینکه درصورت امکان باید شیر اصلی آب و گاز و کنتور اصلی برق ساختمان را قطع کنیم، گفت: باید برای پس لزره های احتاقتصادی آمادگی داشته باشیم و به هیچ عنوان به نزدیکی ساختمان های آسیب دیده و تخریب شده نرویم.
ملکی اضافه نمود: اگر افرادی دچار آسیب دیدگی به خصوص از ناحیه کمر و گردن شده اند، به هیچ عنوان نباید نسبت به جابجاییشان تا زمان حضور امدادگران اقدام کرد، مگر اینکه خطر مرگ یا آسیب های بیشتری وجود داشته باشد.
وی با بیان ایکنه باید از از روشن کردن سیگار، کبریت و وسایل شعله دار و برقی غیراستاندارد در داخل ساختمان ها پس از زلزله خودداری کرد، گفـت: ضروری است شهروندان نام و معینات خود و محل اسکانشان را به عوامل امدادی اعلام نمایند.
سخنگوی سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی شهرداری تهران افزود: اگر خانه ای دچار ترک خوردگی شده ضروری است قبل از ورود به ساختمان، با مهندسان باتجربه درباره استحکام بنا و ترک های ایجاد شده در ساختمان و بویژه شرایط خطوط انرژی آب، برق و گاز مشورت نموده و سپس وارد آن شویم.
ملکی با بیان اینکه ممکن است بعضی از افراد در زیر آوار محبوس شوند، گفـت: اگر خود ما جزو افرادی بودیم که در زیر آوار ماندیم، ابتدا باید با گوشه لباس خود، مقابل دهان و بینی خود را بپوشانیم تا از ورود خاک به مجاری تنفسی مان جلوگیری گردد. همچین در صورت امکان، اعضای بدن خود را چک نموده و از سلامت خود مطمئن شویم و اگر شکستگی یا بویژه خونریزی داشتیم، از حرکت و تکان خوردن بی دلیل خودداری کنیم. در درصورت امکان نیز بهتر است کوشش کنیم تا از آن شرایط خارج شده و یا به گوشه امن تری پناه ببریم.
وی با بیان اینکه باید سعی کنید با صدا کردن اطرافیان، از شرایط آنان اطلاعاتی به دست آورده و شرایط خودمان را نیز به آنان اطلاع دهیم، گفت: تا زمانی که از حضور دیگران و نیروهای امدادی مطمئن نشدیم، نباید زیاد فریاد بزنیم چرا که این کار و همچنین تحرک های زیاد، انرژی ما را بیشتر و سریع تر هدر می دهد.
ملکی ادامه داد: با کمی جستجو دراطراف خود، می توان قطعه ای سنگ یا بتون پیدا نموده و آن را به ستون ها و دیوارهای اطراف خود بزنیم تا صدای آن به گوش دیگران برسد. ضروری است این ضربات به صورت نامتناوب و نامنظم باشد که دیگران متوجه حضورمان شوند. در عین حال توجه کنیم که با دست و پای خود، ضربات محکم به اطراف نزنیم چرا که احتمال جابجا شدن آوار و ریزش مجدد وجود دارد.
منبع: خبرگزاری ایسنا